Hayatın her alanında çatışmalar kaçınılmazdır: ailede, işte, okulda veya arkadaş çevresinde… Ancak önemli olan bu çatışmaların varlığı değil, nasıl yönetildiği ve bu süreçte nasıl iletişim kurulduğudur. Etkili iletişim, çatışmaları yıkıcı olmaktan çıkarıp yapıcı birer fırsata dönüştürebilir.
Çatışma, farklı değer, beklenti ve algıların karşı karşıya gelmesiyle oluşur. Bu duruma iletişim eksiklikleri, rol belirsizliği, kişilik farklılıkları gibi birçok unsur neden olabilir. Ancak unutulmamalıdır ki, çatışmalar doğru stratejilerle yönetildiğinde kişisel farkındalık, karşılıklı anlayış ve ilişkisel gelişim için fırsat sunar.
Çatışmaları yapıcı hale getirmenin temel yollarından biri, bütünleştirici müzakere yaklaşımıdır. Tarafların sadece kendi çıkarlarını değil, karşı tarafın ihtiyaçlarını da dikkate alarak çözüm üretmesi, “kazan-kazan” anlayışını mümkün kılar. Bu süreçte empati kurmak, yargılamadan ve dikkatle dinlemek oldukça önemlidir. Ben dili kullanımı da bu yapıcı süreci destekler. Örneğin, “Sen zaten hep böylesin” demek yerine, “Bu davranışın beni üzdü” demek savunma mekanizmalarını azaltır.
Duygusal zekâ, çatışma çözümünde güçlü bir rol oynar. Duygularını tanıyan, yöneten ve başkalarının duygularını anlayabilen bireyler, daha sağlıklı iletişim kurabilir. Etkili iletişim becerileri yalnızca çatışmaları azaltmaz, aynı zamanda ilişkilerin niteliğini de artırır. Öte yandan, suçlayıcı ya da alaycı dil gibi olumsuz stratejiler çatışmayı derinleştirir.
Sonuç olarak, çatışmaları bastırmak ya da yok saymak yerine onları anlamaya çalışmak ve doğru iletişimle yönetmek, bireylerin hem kendilerini hem de ilişkilerini geliştirmesine olanak tanır. Bir çatışma, doğru ele alındığında, sağlıklı iletişiminbaşlangıcı olabilir.
Kaynakça:
Ahmad, A., & Chowdhury, D. (2022). A review of effective communication and itsimpact on interpersonal relationships, conflict resolution, and decision-making. Review of Applied Socio-Economic Research, 24(2), 18–23.
Arellano, C. M., & Markman, H. J. (1995). The Managing Affect and Differences Scale (MADS): A self-report measure assessing conflict management in couples. Journal of Family Psychology, 9(3), 319–334. https://doi.org/10.1037/0893-3200.9.3.319
Çam, O., & Akgün, E. (2007). Kişilerarası ilişkilerde çatışma ve çatışma yönetimi. Ege Üniversitesi Hemşirelik Yüksek Okulu Dergisi, 23(2), 207–221.
Koçak, Z. K., & Aktaş, M. A. (2019). Çatışma ve çatışma yönetimi kavramlarına güncel bir bakış. DergiPark. https://dergipark.org.tr/tr/pub/opus/issue/44214/649742
Karcıoğlu, F., & Alioğulları, Z. D. (2012). Çatışmanın nedenleri ve çatışma yönetim tarzları ilişkisi. Atatürk Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 26(3–4), 215–228.
Poyraz, E., & Kuruoğlu, K. (2016). İletişim çatışmalarının çözümü için bir araç: Birleştirici bir güç olarak müzakere. Intermedia International e-Journal, 3(1), 162–165.
Tulunav, N. (1990). Örgüt içi çatışmalar ve çatışma çözüm yöntemleri ile ilgili bir araştırma (Doktora Tezi). İstanbul Üniversitesi, İşletme Fakültesi.
Moberg, P. J. (2001). Linking conflict strategy to the five-factor model: Theoretical and empirical foundations. International Journal of Conflict Management, 12(1), 47–68.
Rahim, M. A. (1983). A measure of styles of handling interpersonal conflict. Academy of Management Journal, 26(2), 368–376.
Rahim, M. A. (2002). Toward a theory of managing organizational conflict. The International Journal of Conflict Management, 13(3), 206–235.
Goleman, D. (1998). Working with emotional intelligence. New York: Bantam Books. Arslan, C. (2005). Kişilerarası çatışma çözme ve problem çözme yaklaşımlarınınyükleme karmaşıklığı açısından incelenmesi. (Yayınlanmamış Doktora Tezi). Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
Putnam, L. L., & Wilson, C. E. (1982). Communication strategies in organizational conflicts: Reliability and validity of a measurement scale. In M. Burgoon (Ed.), Communication Yearbook 6 (pp. 629–652). Beverly Hills: Sage Publications.
Hazırlayanlar:
Stajyer Psikolog Miray Özgür
Stajyer Psikolog Bahar Yağmur Turan
Stajyer Psikolog Zehra Öztürk
Stajyer Psikolog Mehmet Akif Sevim
Stajyer Psikolog Damla Temiz